De laatste paar jaar staat het thema mobiliteit hoog op de agenda. De economie verandert en de beroepsbevolking dient zich aan te passen aan deze veranderingen. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Hier en daar gaan banen verloren. Soms is zelfs sprake van massaontslag of faillissement. Elders is juist sprake van groei of nieuwe werkgelegenheid. Het systeem werkt verre van ideaal. Vraag en aanbod weten elkaar moeilijk te vinden of sluiten onvoldoende op elkaar aan.

De worst of de stok?

Via subsidies probeert de overheid knelpunten weg te masseren. Gerard Nederpelt, directeur WGV Zorg en Welzijn: “Het blijft echter niet bij subsidies, die je kunt zien als tijdelijke impulsen om partijen in een gewenste richting te sturen. De overheid voert ook beleid, wat meestal uitmondt in wet- en regelgeving. De subsidie is de worst die wordt voorgehouden. De wet- en regelgeving is de stok achter de deur. De overheid is voortdurend op zoek naar wat het beste werkt. De worst of de stok?

Ook de wijze waarop is niet altijd dezelfde. Wat werkt het beste? Centrale sturing, of regionale diversiteit? Dat laatste krijg je via een lokale of regionale aanpak. Meestal is sprake van een combinatie. Dat leidt al snel tot een lappendeken van projecten en regelingen die deels landelijk, deels regionaal of lokaal worden opgezet en uitgevoerd. Dat maakt het onoverzichtelijk en complex. Elk project of elke regeling heeft zijn eigen voorwaarden en regeltjes. Financial Engineering op het gebied van mobiliteitsvraagstukken is een vak op zich.”

Welbegrepen eigenbelang

“Toch gaat het daar niet om”, aldus Gerard. “De kern van het vraagstuk is het ‘welbegrepen eigenbelang’. Mensen, of dat nu werkzoekenden, werknemers, werkgevers, of ambtenaren zijn, komen pas in beweging wanneer dit in het eigen belang is. Naarmate het eigen belang groter is, groeit de bereidheid harder te lopen. Als de uitkeringslast te zwaar wordt, heeft de overheid er alle belang bij die omlaag te krijgen.