Frissen pleit voor fatalisme
Voor bestuurders in zorg en welzijn ligt de komende tijd een belangrijke taak te wachten. Die overtuiging heeft Paul Frissen, bestuursvoorzitter en decaan van de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur en hoogleraar Bestuurskunde van de Universiteit van Tilburg. Hij schreef het boek ‘De Fatale Staat. Over de politiek noodzakelijke verzoening met tragiek’ en geeft daarin een heldere analyse van de hedendaagse politieke orde. Het maakbaarheidsdenken heeft er toe geleid dat tragiek in ons leven geen rol meer mag spelen, zo stelt Frissen in zijn boek. Met protocollen, interventies en rampenplannen moeten alle risico’s ingedamd en voorkomen worden. In de praktijk leidt dit denken niet tot het verdwijnen of een afname van leed, maar wel tot minder vrijheid voor burgers. "En juist in zorg en welzijn is die maakbaarheidsgedachte nu groter dan ooit." "Er is een verslaving ontstaan aan overheidsbeleid. Uit reacties merk ik echter dat mijn boek een snaar raakt; dat mensen de problematiek herkennen. De vanuit bezuinigingen ontstane gedachte over een participatiemaatschappij geeft bestuurders in zorg en welzijn nú de kans om hun organisaties te herdefiniëren." |
"Natuurlijk, we zitten in zwaar weer en veranderen is moeilijk. Maar de organisaties zijn aan zet." Frissen pleit, in plaats van een toenemend populisme, voor een politiek die niet alles wil oplossen en bescheidenheid toont. "Het organiseren van die terugtocht vergt veel intellectuele inspanning maar kan bevrijdend blijken, denk ik. Er is wel bestuurlijke moed voor nodig. Het is gemakkelijker je ergens mee te bemoeien dan terug te treden." Die terugtocht is geen politieke zelfmoord, vindt hij. "Van links tot rechts; iedereen hangt de maakbaarheid aan. Ik ben er diep van overtuigd dat niet het hele electoraat dat maakbaarheidsdenken wil. Daar zit ruimte." Zoals hij in zijn boek concludeert: "Nietsdoen is altijd een optie: fatalisme van de staat is heilzaam voor een vrije samenleving. De verzoening met tragiek is politiek noodzakelijk."•
|
De Fatale Staat. Over de politiek noodzakelijke verzoening met tragiek. P.H.A. Frissen,