Buiten de sector: Culturele diversiteit

Misschien wel de beroemdste wetenschapper van de vorige eeuw is Albert Einstein. Van hem is de uitspraak: “We kunnen een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt.” Het is het motto geworden van het boek van Jos Artz, "De Blauwe Biotoop". In het boek deelt hij zijn kennis en ervaring op het gebied van culturele diversiteit binnen de zorgsector. En hij trekt een waarschuwende conclusie aan het adres van zorginstellingen: “Het onaangepast zijn aan de kleurrijke cultuurdiversiteit wordt hun failliet.”

Jos Artz (1954) was regiomanager bij zorginstelling ‘s Heeren Loo toen hij gevraagd werd om bij de organisatie landelijk manager Culturele Diversiteit te worden. “De bestuurder erkende het probleem dat we met z’n allen hebben”, aldus Jos Artz. “Er zijn in onze samenleving ongeveer 15 tot 20 procent mensen met een multiculturele achtergrond. In de zorg zie je daar maar een procent of drie van terug, zowel aan cliëntzijde als wat betreft medewerkers. En op strategisch managementniveau? Nagenoeg nul.”

Businesscase

“Er zijn twee redenen om daar iets aan te doen: de ene is je maatschappelijke verantwoordelijkheid, daar ben je voor als instelling. En aan de andere kant is het gewoon een businesscase. Het zijn potentiële cliënten die je mist. Er zijn instellingen die de noodzaak wel erkennen en hun best doen om ook de cliënten met een andere culturele achtergrond te benaderen. Maar keer op keer is de conclusie dan dat ‘ze’ niet komen.”

“Dat ‘ze’ niet komen is wel duidelijk, maar de vraag is natuurlijk waarom er zo’n status quo ontstaat. In mijn functie kon ik overal kijken, over beleid meepraten en echt de diepte in. Ik ben tot de conclusie gekomen dat we als zorgsector steeds doen wat we denken geleerd te hebben wat we moeten doen. We zitten verstrikt in ons eigen paradigma, ons patroon van aannames, denken en handelen. En zoals Einstein dus al concludeerde, geeft dat steeds dezelfde resultaten: ‘ze komen niet’.”