De afgelopen weken hoor ik regelmatig beleidsmakers en bestuurders verzuchten dat de arbeidsmarkt in zorg en welzijn onvoorspelbaar is. Het ene moment worden grote tekorten voorspeld en een paar jaar later blijken er juist overschotten te zijn, die vervolgens als sneeuw voor de zon verdampen en omslaan in tekorten. Daar is geen peil op te trekken, roept men dan.
Het tegendeel is waar. In de sector zorg en welzijn zijn doemscenario's niets anders dan 'wake-up calls' om in actie te komen en het doemscenario te voorkomen. Steeds opnieuw lukt ons dat. Het is jammer dat we doemscenario's nodig hebben om in beweging te komen. Het zou beter zijn om te vieren dat we – ondanks alle doemscenario's – steevast in staat blijken om onszelf opnieuw uit te vinden en tot oplossingen te komen.
Er is één onvoorspelbare factor: de politiek. De behoefte aan zorg neemt gestaag toe. Niet alleen omdat er meer kan, maar ook omdat we meer willen.
|
Die behoefte wordt afgeremd door overheidsbemoeienis. Zorg en welzijn worden beïnvloed door politieke keuzes over de inrichting van het systeem, beschikbare financiële ruimte en de mate waarin principes rond solidariteit of marktwerking worden toegepast in het systeem van vraag en aanbodregulering. Dit heeft effect op de arbeidsmarkt in zorg en welzijn.
Aan politieke keuzes gaan veelal langdurige discussies vooraf. Discussies die onzekerheid opleveren en meestal pas in een laat stadium worden afgerond. Zodanig laat, dat de periode tussen besluitvorming en invoering meestal erg kort is. Het aantal korte termijn knelpunten is daarom groot. Om de uitdagingen op de langere termijn aan te kunnen, zullen we moeten leren omgaan met die politieke onvoorspelbaar-
heid. De beste manier om dat te doen is door de kwetsbaarheid hiervoor te verkleinen door onderlinge flexibiliteit te organiseren.
Gerard Nederpelt
Directeur WGV Zorg en Welzijn
|