Zorgproblemen anders aanpakken

24-11-2023

Dat was één van de thema’s tijdens het ledenevent van Technologie & Zorg Academie (TZA), Vitaal Twente en WGV Zorg en Welzijn. Bezoekers vonden nieuwe inspiratie en kennis om de innovatie- en implementatiekracht binnen hun organisatie te vergroten.

Problemen in de zorg vragen om een andere aanpak. Daarover sprak voormalig manager in welzijnswerk én kunstenaar Tabo Goudswaard. Hij inspireerde met prikkelende voorbeelden tot omdenken. Zoals bijvoorbeeld het inschakelen van kunstenaars. “Kunstenaars denken niet zoals het bedrijfsleven vanuit het resultaat, maar vanuit maakkracht. Dat betekent stap voor stap, gebaseerd op Design Thinking. Hier zit geen begroting en geen planning op. Dat is niet direct beter, wél een verrijking.” In vijf stappen kun je zelf verandering écht anders aanpakken.

  • Stap 1: De waakhond, die agendeert een probleem.
  • Stap 2: De schatgraver, die onderzoekt het systeem vanuit menselijke waarden.
  • Stap 3: De initiator, die stelt een alternatief voor en laat het mensen ervaren.
  • Stap 4: De verkenner, die test het voorstel en creëert eigenaarschap.
  • Stap 5: De waarmaker, die verankert de systeemverandering.”

“Een creatief voorbeeld vanuit stap 1; de waakhond is het initiatief voor Servies. Dit project in Rotterdam liet de hoeveelheid vervuiling op verschillende plekken zien. Ontwerpers schraapten fijnstof van de muren en verwerkten die hoeveelheid per omgeving in glazuur van kopjes. Hoe donkerder een kopje, hoe meer milieuverontreiniging. Hiermee bracht ze het debat en gedragsverandering op gang om zo de luchtkwaliteit te verbeteren.”

“Een creatief voorbeeld van stap 3; de initiator? Om xtc-labs sneller op te sporen bedachten inspirerende omdenkers voor het Openbaar Ministerie het parfumflesje Xtacy; de geur hiervan lieten ze op straat aan mensen ruiken, zodat die in hun omgeving dit voortaan sneller zouden herkennen.”

Tijdens het ledenevent gaf Tabo een verdiepingsslag van de 2e Maakkracht-stap: het probleem bekijken vanuit de menselijke waarden die erbij horen. Debbie Coenraats van WGV Zorg en Welzijn was hierbij en ontdekte een mooi voorbeeld van omdenken.

Debbie-Coenraats-coach-Livio-300x200-1

Inspiratie vanuit verkeersregels 
Debbie: “In groepjes gingen we aan de slag met de volgende opdracht. Welke menselijke waarden spelen een belangrijke rol in het werk wat je doet? Ken je voorbeelden van situaties waarin de omgang met die waarde heel goed gaat? Wat gebeurt er als je dat mechanisme kopieert naar jouw werkplek?” Bij een van de groepen kwam een verrassende uitkomst op deze vragen. “Zorgtechnologie vinden mensen spannend en ingewikkeld, maar we hebben er allemaal mee te maken. De waarde is dat het begrijpelijk/herkenbaar moet zijn voor een grote groep gebruikers. Waar zien we dit nog meer? Bij de verkeersregels! Die zijn best complex, maar iedereen dealt ermee.” Dankzij de Tabo-opdrachtvragen en de vergelijking met de verkeersregels kwam de groep van Debbie tot verrassende oplossingen: “Pictogrammen zijn heel helpend in het verkeer, dit wordt bij technologie onvoldoende gebruikt. Bij verkeersregels beginnen ze ook al bij kinderen, wellicht moeten we eerder beginnen met uitleg van technologie en we kunnen technologie breder benaderen. Zorgtechnologie is ingewikkeld, maar niet ingewikkelder dan het gebruik van een smartphone.”

Terugblik op een fantastisch ledenevent
Zo doot wie dat! was goed bezocht. De boeiende keynote van Tabo Goudswaard sprak tot de verbeelding en door de verschillende workshops gingen de bezoekers met veel inspiratie en tips weer naar huis.