Leiden we alleen op, of doen we dat in regionaal verband? Alleen de problemen oplossen gaat namelijk niet. Regionaal komen we een heel eind.

Ook het instrument ZorgFormat gaat uit van de ontwikkeling van de zorgvraag en kan helpen om een analyse te maken van de eigen organisatie. Paul Foole (foto) is mede-ontwikkelaar van het instrument ZorgFormat dat sinds 1995 bestaat. Foole is van origine pedagoog en bedrijfskundige, geeft leiding aan Bureau PFC in Eefde en heeft ruime ervaring als manager, opleider, onderzoeker en adviseur in de zorg. Foole: “ZorgFormat werd ontwikkeld vanuit het idee dat wanneer je zorg gaat leveren, je dat moet doen op basis van de zorgbehoefte van patiënt of cliënt. Het biedt dan een richtsnoer om tot onderbouwde keuzes voor de formatie-
opbouw te komen.”

ZorgFormat: een korte introductie

Op het niveau van de zorgvrager worden beschikbare middelen (het budget) en benodigde menskracht (formatie) bij elkaar gebracht. Foole: “Het model is zo in elkaar gezet dat, op een voor het team bijna spelmatige manier, met functies en werktijden geschoven kan worden in een basisdiensten-
patroon tot er een voor de patiënt, cliënt of bewoner passende aanwezigheid van personeel is ontstaan. Die ‘passende aanwezigheid’ van personeel wordt beïnvloed

door resultaten uit metingen die het personeel zelf gedaan heeft (zorgvraag, complexiteit en benodigde kwalificaties), gecombineerd met de visie van de organisatie waarin men werkt. Vragen over overkwalificatie, onderkwalificatie en opleiden kunnen meegenomen worden. Daarnaast dienen vereisten van bijvoorbeeld inspectie of zorgverzekeraar een plaats te krijgen in deze discusssie.”

“De problematiek van capaciteitsplanning wordt uiteindelijk op drie manieren aange-
vlogen”, vertelt Foole. “Voor patiënt of cliënt ontstaat een zichtbare en zo goed als mogelijk passende aanwezigheid van personeel. Personeel kan directe invloed uitoefenen op kwaliteiten en aantallen van aanwezige collega’s op de werkeenheid. Voor de verantwoordelijke beleidsmakers ontstaat een personeelsscenario met daarin een kostenoverzicht en overzicht van de meerjarige personeelsbehoefte. Voor het personeel zijn uiteraard budgettaire grenzen opgenomen waarbinnen dit formatiespel gespeeld dient te worden. Ook toezichthoudende partijen kunnen eventueel kennisnemen van de resultaten uit een gelopen traject. Eigen bestuurders, maar ook de zorgverzekeraar en inspectie, kunnen zien dat er een kwalitatief hoogwaardige inzet van personeel bestaat en dat er oordeelkundig met formatie en budget omgegaan wordt.”

Capaciteitsplanning

Formatie- en capaciteitsplanning in de zorg blijft van doorslaggevend belang. Hoe zorg ik ervoor dat er nu en straks de juiste mensen in de zorg beschikbaar zijn? Gebeurt de huidige invulling van de zorgvraag effectief, of kan een andere invulling van het rooster bijdragen aan het oplossen van tekorten? Een instrument dat hierbij kan worden ingezet, is ZorgFormat dat sinds 1995 bestaat. Met behulp van de webapplicatie ZorgFormat houden ervaren adviseurs uw werkwijzen, huidige formatie en budget tegen het licht en kunnen zij, samen met u, een nieuw passend formatieplaatsenplan maken. 

Voor meer informatie of vragen over capaciteitsplanning in de zorg, kunt u contact opnemen met Hans Hokke, strategisch relatiemanager bij WGV Zorg en Welzijn: h.hokke@wgvzorgenwelzijn.nl / 088 255 66 50.